Filipijnen weetjes

Een wirwar aan dialecten

Als je dacht dat de geografie van de Filipijnen met z'n duizenden eilandjes een wirwar was, tja, dan heb je het goed. Maar de vele dialecten die er worden gesproken vormen helemaal een onoverzichtelijke chaos! Meer dan 80 dialecten worden gesproken op de Filipijnen en ze behoren gezamenlijk tot de grootste talenfamilie ter wereld. De officiele talen zijn Engels en Filipino.

Deze laatste taal is weer gebaseerd op het Tagalog, die op zijn beurt weer verschillende uitspraken kent van bepaalde woorden. Het is een mooie poetische taal waarin veel plaats is voor de uitdrukking van emoties. Het komt er in het dagelijks leven op neer dat veel Filipino's 'Taglish' spreken; een combiantie van Tagalog en Engels.

Vietnamees filmdecor op de Filipijnen

Apocalypse Now. Eén van de meest fascinerende films over de Vietnamoorlog. Dit meesterwerkje van Godfather-regisseur Francis Ford Coppola is echter niet opgenomen tussen de Vietnamese en Cambodjaanse jungle, maar in de Filipijnen. Nadat het Amerikaanse leger liet weten niet mee te willen werken en Australië stelde dat ze 'geen agentschap voor filmattributen' was, stapte Coppola naar de Filipijnse president Ferdinand Marcos.

En, geld maakt wel degelijk gelukkig, want tegen een flinke betaling leverden het Filipijnse leger helikopters, manschappen en beveiliging. Nadelige bijkomstigheid; soms vloog een helikopter zonder pardon weg van de set, omdat deze ingezet moest worden voor de belangrijke zaken van het leven...

Een Filipijnse alleskunner

De Filipijnse Einstein en Nelson Mandela inéén was ongetwijfeld Dr. José Protacio Rizal. Deze man had meer in zijn mars dan een stevige voorraad hersens. Hij verzette zich, met literaire en historische werken, tegen de Spaanse overheersing in de negentiende eeuw in de Filipijnen. Zijn strijd voor gerechtigheid eindigde tragisch genoeg voor het vuurpeleton.

Om een idee te krijgen van zijn leergierigheid en bizarre intelligentie; José Rizal kon lezen en schrijven vanaf z'n tweede, sprak meer dan 18 talen vloeiend (waaronder Russisch, Chinees, Frans en Latijns) en had al op jonge leeftijd hoge onderscheidingen in de filosofie, geneeskunde en letteren. Na zijn 24ste reisde Rizal de hele wereld over en studeerde verder in etnologie en antropologie. En nee, het bleef ook niet bij deze studies! Een Filipijnse alleskunner bij uitstek...!

De stinkende doerian

Ooit een vrucht gegeten die stinkt als een groenbak? In Davao groeit de beruchte doerian. Deze olijfgroene, eiervormige vrucht is hemels zoet maar ruikt afgrijselijk! Het is in veel hotels verboden de doerian mee te nemen en ook vervoersmaatschappijen hebben het liever niet. Al net zo wonderbaarlijk als die vreemde geur, is de manier van bevruchting.

De doerian wordt namelijk niet bestoven door de wind, maar door vleermuizen! Om precies te zijn door de 'dawn'- en de 'cave nectar vleermuis'. Niet dat zij iets te maken hebben met die weerzinwekkende stank van het fruit. De stank ontstaat door de zwavelwaterstoffen.

Tinikling

Deze oude Filipijnse dans lijkt een beetje op het elastieken vroeger op het schoolplein. Tinikling is alleen een tikkie intensiever en met bamboestokken. De dans lijkt heel simpel. Op de grond liggen twee lange bamboestokken horizontaal langs elkaar. Aan beide uiteinden liggen twee kortere stokken zodat je de lange bamboes als het ware kunt rollen van links naar rechts. Dat is ook precies wat er gebeurt.

Twee dansers (meestal man en een vrouw) gaan op blote voeten tussen de bamboestokken staan en twee mensen plaatsen zich aan de uiteinden van de constructie en bewegen de stokken op en neer. Je begrijpt het al, dat wordt flink springen en zorgen dat je voeten niet verstrikt raken tussen de bamboestokken. Om de spanning een beetje op te drijven begint de muziek meestal traag om geleidelijk aan steeds sneller te gaan.

Oorsprong

De Tinikling is een van de oudste dansen van de Filipijnen. Er zijn veel speculaties over wat de dans nu precies moet voorstellen. Volgens velen moet dat gespring de loop van de Tinikling uitbeelden. De Tinikling is eenvogel met een lange nek en lange poten, die enkel in de Filipijnen voorkomt.

Anderen zeggen dat de vrolijke Tinikling eigenlijk een vrij dramatische oorsprong heeft. De dans zou verwijzen naar een gruwelijke manier van martelen ten tijden van de koloniale overheersers. Ergens halverwege de vijftiende eeuw moesten de oorspronkelijke bewoners (de Indios) hele dagen hard werken voor de Spanjaarden.

Als ze te langzaam waren, moesten ze voor straf op blote voeten tussen bamboestokken op en neer springen. Net als bij de Tinikling dans dus. Al was een klein verschil, de stokken die toen gebruikt werden hadden flinke doornen die je voet lelijk konden verwonden.

Hanengevechten

De Spanjaarden hebben stierengevechten, maar de Filipijnen hebben hanengevechten. Misschien dat je maag nu al omdraait enkel bij het idee van twee hanen in een grote bol van veren die vechten tot de dood. Toch, mocht je enigszins nieuwsgierig zijn naar dit volksspektakel, zijn er verschillende plaatsen verspreid over heel de Filipijnen waar je zo'n hanengevecht kunt zien. Bijvoorbeeld in Manilla waar zelfs speciale stadions zijn gebouwd.

Minuten-werk

De bedoeling is simpel: je zet geld in op de haan waarvan je denkt dat hij wel zal winnen. De eigenaars lopen met hun vechthaan onder de arm de ring in. De dieren worden opgejut en proberen elkaar al meteen te pikken. Daarna worden ze alleen de ring ingegooid en kan het gevecht beginnen. Het voordeel van een hanengevecht is dat het snel weer voorbij is. Maandenlange trainingen zijn vaak in een minuut beslist. Daarna komen de volgende twee hanen de ring in.

Eigen arena's

De sport is zo populair dat je het bijna kunt vergelijken met ons voetbal. Want in hoofdstad Manilla zijn er voor hanengevechten zelfs echte arena's gebouwd. Je hebt er onder andere het San Juan Coliseum in het centrum en Sabang in Pasay City. Heb je enige problemen met deze bloedige manier van entertainment?

Troost jezelf dan met de gedachte dat de dieren een redelijk vrolijk leven hebben gehad met meer eten en leefruimte dan de doorsnee kip in ons land. Ze worden na afloop ook netjes geslacht en opgegeten.

Love to sing my way

Filipino's zijn gek op zingen. Misschien ook iets dat ze hebben overgenomen van de Chinezen? In ieder geval, mocht jij ook wel zin hebben in een avondje blerren of gewoon gratis entertainment, ga dan naar een karaoke bar ofwel KTV-bar. Wil je zelf het podium op, zing dan alles behalve de golden oldie 'My way' van Frank Sinatra. Mensen vechten hier om dat lied te mogen zingen. In sommige karaokebars is het daarom zelfs al verboden.

Klein detail. Nog niet zo heel lang geleden is in San Mateo (Rizal) iemand neergeschoten omdat hij vals zong. De dader was een boze portier. Dit is wel een uitzonderlijk geval, maar misschien kan een beetje oefenen van te voren geen kwaad.

Huishagedissen

Tja, weer eens iets anders dan muizen in de kelder zijn bukiti's in de woonkamer. Ieder huis of gebouw hier heeft ze, deze kleine hagedisjes van nog geen tien centimeter. Ze zijn erg populair onder kinderen en behoorlijk nuttig. Ze eten namelijk alle lastige insecten weg. Bukiti's zijn absoluut ongevaarlijk en hebben niet eens tanden.

De diertjes hebben alleen één akelige gewoonte. Zodra je door de deur wandelt, willen ze gezellig meeracen. Soms verliezen ze en heb je een plakkerig lijkje tussen de deurpost liggen. Het is wel aangeraden dit meteen weg te halen want het kan behoorlijk gaan stinken. De Filipino's willen ook nog wel eens een grap uithalen met bezoekers door een bukiti in hun t-shirt te gooien. Geen prettig gevoel omdat de dieren nogal koud en kriebelig zijn. Het is absoluut niet kwaad bedoeld en gewoon hun idee van een grap uithalen.

Een ding wel, mocht je een grote bukiti vangen, laat dan maar vlug los. Grote bukiti's bestaan namelijk niet. Je hebt op dat moment waarschijnlijk een gewone hagedis te pakken en die kan wel bijten!